Hier vindt u meer informatie rondom een groot gedeelte van het wettelijke kader waarbinnen de huisartsenzorg functioneert. Denk hierbij aan wetgeving als het Beroepsgeheim, de WGBO, WKKGZ, Wet BIG en AVG.

Beroepsgeheim:
Onderstaande informatie is afkomstig van de site van de KNMG.

Het beroepsgeheim betekent dat je moet zwijgen over alles wat je bij de uitoefening van je beroep als arts over de patiënt te weten bent gekomen. Het beroepsgeheim zorgt voor een vrije toegang tot de zorg en is bedoeld om de patiënt en de samenleving te beschermen. Een patiënt met psychische klachten of een verslaving bijvoorbeeld, moet zich vrij voelen een arts te bezoeken. Het beroepsgeheim is niet alleen een juridische regel, maar ook een ethische norm, die de vertrouwensrelatie tussen arts en patiënt (een waarde) beschermt.

Er zijn drie situaties waarin je als arts het beroepsgeheim mag doorbreken:
– Als de patiënt daarvoor toestemming geeft.
– Als je wettelijk verplicht bent om bepaalde informatie naar buiten te brengen (bijvoorbeeld als de patiënt een besmettelijke ziekte heeft).
– Als je te maken hebt met een conflict van plichten die je als arts hebt. Dit speelt bijvoorbeeld bij sommige situaties van kindermishandeling. In een dergelijk geval mag je het beroepsgeheim alleen doorbreken bij uiterste noodzaak en als er geen andere mogelijkheden zijn om het gevaar af te wenden. Bij zo’n conflict van plichten moet je als arts je eigen ethische afweging maken.

Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO):
Onderstaande informatie is afkomstig van site van de KNMG.

Een arts en een patiënt die een behandelrelatie aangaan, sluiten juridisch gezien een “behandelingsovereenkomst”. Een overeenkomst heeft als uitgangspunt dat de betrokken partijen de inhoud ervan vrijelijk kunnen bepalen. Ook hoeft niet alles op schrift te worden gesteld. Dit wordt wel aangeduid met de term contractsvrijheid.

Op grond van de Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO) wordt deze contractsvrijheid voor de arts beperkt. Deze wet kent de patiënt onvervreemdbare rechten toe, dat wil zeggen: rechten die altijd gelden. Afwijkende afspraken zijn alleen rechtsgeldig als die in het voordeel van de patiënt zijn. Voorts kent de WGBO de patiënt rechten toe, die de arts niet heeft. Zo kan een arts niet zomaar een behandelingsovereenkomst beëindigen, terwijl een patiënt dat wel mag.

Een ander belangrijk aspect van de WGBO betreft de kwaliteit van de zorgverlening. De WGBO benadrukt de eigen verantwoordelijkheid van de hulpverlener voor zijn handelen door hem te verplichten altijd te handelen als goed hulpverlener. Dat kan betekenen dat een arts een verzoek van de patiënt om een bepaald onderzoek of vorm van behandeling moet afwijzen omdat dit onverenigbaar is met de voor een goed hulpverlener geldende professionele standaard.

Er zijn overigens naast de WGBO andere wetten die betrekking hebben op de kwaliteit van de zorgverlening zoals de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) en de Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (Wet BIG).

Wet Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg (BIG):
Onderstaande informatie is afkomstig van de site van CIBG.

Het doel van de Wet BIG is te zorgen dat de kwaliteit van onze gezondheidszorg hoog is en blijft. Ook beschermt de Wet BIG patiënten tegen ondeskundig en onzorgvuldig handelen van zorgverleners. Dit doet de Wet BIG onder andere met het BIG-register.

De Wet BIG verdeelt beroepen die onder deze wet vallen in 3 groepen volgens hun wettelijke artikelnummer: artikel 3-, 34- en artikel 36a-beroepen. Wettelijk erkende specialismen vallen onder artikel 14. Alleen artikel 3-beroepen moeten geregistreerd staan in het BIG-register en vallen onder het tuchtrecht. Het beroep arts valt onder een artikel 3-beroep.

Artikel 3-beroepen hebben een wettelijk beschermde beroepstitel, moeten zich registreren in het BIG-register en vallen onder het tuchtrecht.

Wet Algemene verordening gegevensbescherming (AVG):
Onderstaande informatie is onder andere afkomstig van de site van de Rijksoverheid.

Overheden, bedrijfsleven en verenigingen moeten voldoen aan de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG). Door de AVG krijgen mensen meer privacyrechten. Organisaties moeten hun systemen en processen hierop inrichten. Uw huisartsenpraktijk valt ook onder de AVG wetgeving.

Elke keer als persoonsgegevens worden verwerkt, is dat een inbreuk op de privacy van de mensen over wie het gaat. Daarom mag men alleen persoonsgegevens verwerken als het echt niet anders kan, dus als men zonder deze gegevens het doel niet kan bereiken. Dat betekent dat men een goede reden moet hebben om persoonsgegevens te verwerken. In de privacywet, de AVG, staan 6 redenen genoemd. De juridische naam voor die redenen is grondslagen. U heeft dus een grondslag nodig om persoonsgegevens te mogen verwerken.

In de AVG staan de volgende 6 grondslagen voor het verwerken van persoonsgegevens:
– U heeft toestemming van de persoon om wie het gaat.
– Het is noodzakelijk om gegevens te verwerken om een overeenkomst uit te voeren.
– Het is noodzakelijk om gegevens te verwerken omdat u dit wettelijk verplicht bent.
– Het is noodzakelijk om gegevens te verwerken om vitale belangen te beschermen.
– Het is noodzakelijk om gegevens te verwerken om een taak van algemeen belang of openbaar gezag uit te oefenen.
– Het is noodzakelijk om gegevens te verwerken om uw gerechtvaardigde belang te behartigen.

Uw huisarts mag medische gegevens verwerken als:
– De verwerking met het oog op een goede behandeling of verzorging van de patiënt, dan wel voor het beheer van uw praktijk noodzakelijk is.
– De patiënt toestemming heeft gegeven. Toestemming (opt-in) vereist een actieve handeling van de patiënt nadat de patiënt is voorzien van voldoende informatie.
– Toestemming geven niet mogelijk is, maar er sprake is van een kwestie van leven of dood waarvoor de gegevens verwerkt moeten worden.
– De verwerking noodzakelijk is voor de uitvoering van een wettelijke verplichting, zoals de dossierplicht waarvoor ook een wettelijke bewaartermijn van 15 jaar geldt.
– De verwerking noodzakelijk is in verband met een algemeen belang op het gebied van de volksgezondheid (bijvoorbeeld bij de uitbraak van een gevaarlijke infectieziekte).
– De verwerking noodzakelijk is voor wetenschappelijk of historisch onderzoek of statistische doeleinden en toestemming niet mogelijk is.